Spis treści
Aby organizm człowieka rozwijał się prawidłowo, niezbędne jest dostarczanie mu odpowiedniej ilości witamin. Wiąże się to przede wszystkim ze stosowaniem prawidłowo zbilansowanej diety. Wyróżnia się bardzo dużo substancji organicznych tego rodzaju, z których każda jest odpowiedzialna za nieco inne obszary funkcjonowania. Sprawdź, jaka jest rola witamin w organizmie człowieka.
Witaminy – czym dokładnie są?
Witaminy uznawane są za niskocząsteczkowe związki organiczne, których regularne dostarczanie jest niezbędne do tego, aby organizm człowieka funkcjonował prawidłowo w wielu obszarach. Ich niedobór bardzo często prowadzi do pojawiania się różnego rodzaju nieprawidłowości, chorób czy zaburzeń. Witaminy są substancjami egzogennymi. Oznacza to, że związki te są najczęściej pobierane z zewnątrz organizmu i dostarczane do niego za pomocą np. układu pokarmowego. Witaminy dzielone są między innymi ze względu na rozpuszczalność. Wyróżnia się:
- witaminy rozpuszczalne w wodzie – nie są magazynowane w organizmie człowieka, dlatego niezbędne jest ich nieustanne uzupełnianie; przykładem są witaminy z grupy B oraz witamina C,
- witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – są magazynowane w tkance tłuszczowej, dlatego ich wydalanie wymaga dłuższej ilości czasu niż w przypadku związków rozpuszczalnych w wodzie; do tej grupy należą na przykład witaminy E, A, K, D.
Rola witamin w organizmie człowieka
Zapotrzebowanie na witaminy jest zależne od konkretnej osoby. Na ilość niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania człowieka związków organicznych wpływają takie kwestie, jak:
- płeć,
- wiek,
- aktywność fizyczna,
- stan zdrowia,
- styl życia.
Należy podkreślić, że witaminy nie mają właściwości energetycznych czy odżywczych, jednak są odpowiedzialne za działanie regulacyjne. Pozwalają na zachowanie harmonijnego i spójnego funkcjonowania wszystkich innych składników odżywczych. Uzupełnienie diety o odpowiednie witaminy pozwala na zdrowy tryb życia. Rolę witamin doceniają jednak nie tylko osoby, którym zależy na poprawie funkcjonowania. Cenne działanie tych substancji przydaje się również tym, którzy chcą zadbać o zdrowie skóry, włosów czy paznokci. Witaminy pozwalają więc na utrzymanie organizmu w zdrowiu zarówno od wewnętrznej jego strony, jak i zewnętrznej.
Jakie są korzyści płynące ze spożywania witamin?
Ze względu na ilość dostępnych witamin, każda z nich pełni nieco inną rolę w funkcjonowaniu organizmu człowieka. Niezwykle ważne jest dostarczanie każdego rodzaju substancji, tak aby uniknąć niedoboru niektórych z nich i nadmiaru innych.
- Witamina A – jest odpowiedzialna za prawidłowy wzrok oraz regulację tkanki nabłonkowej i tkanki kostnej.
- Witamina D – pełni ważną rolę w regulowaniu gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz bierze udział w tworzeniu zębów i kości; pozwala na utrzymanie prawidłowej kondycji skóry i włosów.
- Witamina E – zapobiega rozpadowi czerwonych krwinek i odgrywa rolę przeciwutleniacza w reakcjach, które zachodzą w organizmie człowieka.
- Witamina K – jest odpowiedzialna za uwapnienie kości oraz wiąże się z procesem krzepnięcia krwi.
- Witamina B1 – dzięki niej możliwa jest prawidłowa praca układu sercowo-naczyniowego; jest związana z funkcjonowaniem układu nerwowego.
- Witamina B12 – pełni ważną funkcję w procesie metabolizmu białek, tłuszczów oraz węglowodanów, a także jest odpowiedzialna za tworzenie składników krwi i osłonek nerwowych.
- Witamina C – pozwala na wchłanianie żelaza, wspomaga przemianę kwasu foliowego oraz odpowiada między innymi za utrzymanie skóry w prawidłowym stanie.
Jak dostarczać sobie witaminy?
Ze względu na egzogenny charakter witamin, ich uzupełnianie odbywa się prz pomocy układu pokarmowego. W bardzo alarmowych sytuacjach, niezbędne jest wprowadzenie tzw. suplementacji, która gwarantuje dostarczenie konkretnych związków organicznych. Dobrze jest jednak prześledzić swoją dietę i sposób żywienia oraz uzupełnić je o produkty bogate w witaminy. Najczęściej są to owoce i warzywa, jednak istnieją również inne, smaczne propozycje, bogate w te związki organiczne. Jadłospis dobrze jest wzbogacić między innymi o:
- tran (witaminy A i D),
- marchew (witamina A),
- migdały (witamina E),
- orzechy (witamina E),
- płatki owsiane (witamina K),
- jaja (witaminy B2, B12),
- ser (witamina B12),
- czerwoną paprykę (witamina C),
- jarmuż (witaminy A, C i K),
- gruszki (witamina C).
Dostarczanie bogatych w witaminy produktów zmniejsza ryzyko występowania wielu chorób i pozwala na lepsze funkcjonowanie. Pomimo tego, że substancje te nie posiadają wartości energetycznych, to znacznie polepszają pracę organizmu, motywując go do harmonijnej pracy. Wartościowe składniki można spożywać w formie świeżych sałatek, domowych obiadów, zdrowych smoothies lub orzeźwiających lemoniad owocowych.
